Ślad węglowy. Co to jest.

Informacja o tym, że w ogóle istnieje coś takiego jak ślad węglowy obiega świat. Coraz częściej mówi się o tym na konferencjach klimatycznych, warsztatach ekologicznych czy podczas zwykłych przyjacielskich rozmów. Odnoszę jednak wrażenie, że nie do końca wiadomo, czym ów ślad węglowy jest i dlaczego warto znać swój własny, a tym bardziej co z taką wiedzą zrobić.

Czym jest ślad węglowy

Ślad węglowy uwzględnia wszystkie wyemitowane gazy cieplarniane i ich wpływ na ocieplenie klimatu. Protokół z Kioto, który Polska ratyfikowała 13.12.2002r., wyznacza 6 gazów cieplarnianych, są to CO2, CH4, N2O, HFCs, PFCs, SF6. Wszystkie one wchodzą w skład śladu węglowego, choć mają różny wpływ na środowisko. Ponieważ CO2 ma największy wpływ na globalne ocieplenie, bo około 25% ze wszystkich gazów, postanowiono, że ślad węglowy będzie wyrażany w odniesieniu właśnie do tego gazu. Tak więc wartość śladu węglowego wyrażana jest w ekwiwalencie CO2 (CO2e), gdzie CO2 ma wartość 1, a na przykład SF6 stosowany w przemyśle elektroenergetycznym aż 22 800. Czy wartość 22 800 to dużo czy mało o tym nieco później.

Ślad węglowy to ilość wyemitowanych gazów cieplarnianych w odniesieniu do ekwiwalentu CO2 będącą wynikiem działalności człowieka. I tak dla każdej wyprodukowanej rzeczy określony może być jej ślad węglowy. Od etapu pozyskania surowców przez jej produkcję, dostarczenie do konsumenta, użytkowanie jej, aż do momentu jej recyklingu. Jeśli w ogóle zostanie poddana recyklingowi. Robiąc kolejne zakupy warto zastanowić się jaki ślad węglowy, a tym samym negatywny wpływ na środowisko, może mieć kupowana rzecz.

Nie tylko wytworzone przez człowieka przedmioty wpływają na nasz ślad węglowy. To także pozostałe aktywności człowieka. Korzystając ze smartfona lub przygotowując obiad, biorąc kąpiel czy jadąc do pracy zostawiamy w środowisku ślad węglowy. Ślad, który nie znika razem z nami. Ślad jaki po sobie pozostawiamy potomnym, naszym dzieciom i ich dzieciom. Czy oby na pewno właśnie to chcemy po sobie zostawić?

Jak poznać swój ślad węglowy

Dla ułatwienia obliczania indywidualnego śladu węglowego powstają bezpłatne kalkulatory. I choć wydaje się oczywiste, że działalność człowieka związana jest z emisją gazów cieplarnianych, to unaocznienie, które konkretnie elementy tej działalności wytwarzają ich najwięcej zwykle jest dużym, niezbyt miłym zaskoczeniem. Otóż okazuje się, że nie tylko korzystanie z samochodu spalinowego emituje ogromne ilości gazów cieplarnianych, ale też spożywanie wołowiny, picie piwa czy kąpiele w gorącej wodzie znacznie się do tego dokładają. Czy zatem chcąc oszczędzić i tak już poważnie nadwyrężone środowisko powinniśmy zupełnie zrezygnować z kąpieli, zostać abstynentami, weganami, wyrzucić całą elektronikę z domu a wiadomości wysyłać na glinianych tabliczkach, pranie robić w rzece na kamieniu i wszędzie dojeżdżać rowerem? Pewnie to byłoby najlepsze dla Matki Ziemi, ale nie oszukujmy się, w erze w jakiej przyszło nam żyć jest to prawie nie możliwe i wydaje się przesadą. Nie oznacza to jednak, że nie powinniśmy nic zmieniać. Nawet z pozoru drobne zmiany mają realny wpływ na pozostawiany ślad węglowy, a tym samym wpływ na środowisko, w którym żyjemy. Pamiętajmy, że innego nie mamy i nie zanosi się byśmy zdążyli znaleźć równie dobre, zanim to nasze do szczętu zniszczymy.

Jak możemy zmniejszy swój ślad węglowy

Wiedząc, że dosłownie każde nasze działanie pozostawia po sobie szkodliwy dla środowiska ślad węglowy, wydaję się trudne jego zmniejszenie. Jednak przy stosunkowo niewielkim wysiłku jest to możliwe. Wystarczy, że refleksyjnie spojrzymy na to, co na co dzień robimy, z czego i jak korzystamy, co spożywamy i przede wszystkim co kupujemy. Jeśli lubisz wdychać brudne powietrze i nieustannie sprawdzać prognozę pogody, która jest coraz trudniejsza do przewidzenia. Jeśli nie wzruszają Cię doniesienia o kolejnych klęskach żywiołowych i wymierających gatunkach, to pozostań bierny. Będzie to jednak podcinanie gałęzi, na której siedzisz i to nie małą, ręczną piłką a piłą motorową. Co stanie się później? No cóż, później nie ma już nic. To co może stać się później, możesz zobaczyć w filmach katastroficznych, jak „Wodny świat”i „Pojutrze”.

Proste zmiany wielkie znaczenie

Kilka podpowiedzi, co może zmniejszyć Twój ślad węglowy:

Zredukuj zużycie plastiku. Woda wcale nie musi być w plastikowej butelce, drink pity przez plastikową słomkę wcale nie smakuje lepiej od tego pitego z metalowej. Twoje ubrania mogą być wyprodukowane z przyjaznych środowisku tkanin zamiast z plastiko pochodnych tworzyw, które nie dość, że „duszą” Twój organizm, to jeszcze podczas prania generują niepotrzebny mikroplastik. Ubrania, buty i wszelkie drobiazgi zakupione przez Internet nie muszą być opakowane do transportu w kilometry folii. Nie są przez to bardziej bezpieczne. Naprawdę istnieją sposoby pakowania przesyłek bez użycia plastiku. Kupując owoce i warzywa, zamiast do plastikowej jednorazowej torebki, możesz je włożyć do miło wyglądającego woreczka, który poza walorami estetycznymi i ekologicznymi nie zaparzy Twoich smakołyków. Czy nie przyjemniej będzie Ci wyjmować pieczywo z lnianego woreczka zamiast z plastikowej torebki, a zakupy nosić w spersonalizowanej torbie z mądrym przesłaniem, zabawnym rysunkiem czy ulubionym bohaterem z dzieciństwa? Twoje kosmetyki i środki czystości nie muszą być pakowane w plastik. Te w szklanych czy metalowych opakowaniach prezentują się znacznie lepiej, a ich właściwości nie są przez to osłabione. Możesz też samodzielnie wytwarzać takie środki na własne potrzeby. Są zdrowsze dla środowiska, dla Ciebie o wiele tańsze, a równie skuteczne.

Zapraszamy do Eko–nomicznie gdzie znajdziesz, jak samodzielnie wykonać kosmetyki i środki czystości.

Rób zakupy z głową. Kupuj tylko to, co jest Ci niezbędne i to co jest wytwarzane z należytą dbałością o przyrodę. Na niektórych etykietach można już znaleźć oznaczenie informujące o śladzie węglowym produktu. To symbol czarnej stopy. Oznaczenie na towarze informujące o tym, jaki jest ślad węglowy danego produktu, emitowany przez całe jego życie. Niestety w Polsce nie znalazłam jeszcze takiego oznaczenia. Czas by to się zmieniło.

W kolejnym wpisie podpowiemy, jak czytać etykiety na produktach i czym zastąpić zbyt powszechny plastik.

Najczęściej jak to możliwe korzystaj z komunikacji publicznej, pociągów i nie bój się roweru. Nic dodać nic ująć.

Nie pozostawiaj stale podłączonej do prądu elektroniki. To nawyk nie tylko sprzyjający ekologii, ale też widocznie domowym finansom. Wystarczy wyciągnąć wtyczkę z prądu, gdy skończysz ładować swój smartphone, wcisnąć przycisk na rozdzielaczu, jeśli posiadasz rozdzielacz z przyciskiem odcinającym dopływ prądu. Łatwizna.

Podpisując kolejną umowę z dostawcą prądu, wody, gazu wybierz tą firmę, która do produkcji energii wykorzystuje OZE. Pokaże to pozostałym producentom, że warto inwestować w odnawialne źródła energii.

Naprawiaj, nie kupuj. Zanim zdecydujesz się wyrzucić jakąś rzecz, zastanów się czy po drobnej naprawie, czy przeróbkach nie będzie Ci bardziej potrzebna niż nowa, kolejna rzecz. Jeśli już naprawdę czegoś nie potrzebujesz to zapytaj bliskich, czy ktoś nie chce z tego korzystać dalej lub czy nie ma czegoś, na co chciałby się z Tobą wymienić. Takie działanie oszczędza nie tylko środowisko i Twoje finanse, ale też uczy kreatywności, zwiększa zasób oryginalnych przedmiotów i ubrań i pomaga nawiązać nowe pozytywne relacje.

W kolejnym wpisie znajdziesz pomysły, jak ponownie wykorzystać z pozoru niepotrzebne rzeczy.

Segreguj i przetwarzaj śmieci. Zredukuj ilość produkowanych przez siebie śmieci a te, które wytworzysz segreguj i oddawaj do recyklingu. Niech Cię nie uspokoi sam fakt, że sumiennie segregujesz swoje odpady, ponieważ niewielka ich część jest poddawana recyklingowi. Reszta jest albo spalana, albo zalega na powierzchni Ziemi i oceanów.

Zredukowanie emisji gazów cieplarnianych to jedna z tych niewielu spraw, na które mamy realny wpływ i działanie pojedynczego człowieka odciśnie się globalnie. Choć w liczbach indywidualny ślad węglowy jest niewielki w porównaniu do ogólnego, światowego, to każde choćby najmniejsze, zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, ma znaczenie. Zmiana naszego działania w tym zakresie ma też dodatkowe, pozytywne implikacje. Nasze wybory konsumenckie odcisną piętno i zmuszą producentów do zmiany produkcji rzeczy, z których korzystamy. To działanie oddolne, które wymusi nawet największe koncerny do poszukiwania i wdrożenia proekologicznych metod produkcji, wykorzystywania zdrowszych surowców i emisji coraz mniejszej ilości degradujących środowisko gazów cieplarnianych. Zamiast wspierać finansowo koncerny, zastanów się czy nie wolisz zmusić ich do podjęcia wysiłku do działań dobrych dla wszystkich. Pomożesz naturze, a przy okazji zaoszczędzisz swoje pieniądze na kolejne przyjemności.

Chcesz poszerzyć swoją wiedzę o ekologi, ochronie środowiska? Przygotuj sobie kawę i rozczytaj się w Eko-logicznych wpisach MiniWaste.

Strefa, w której możesz zaopatrzyć się w przydatne i przyjazne środowisku przedmioty SKLEP.